„I ty możesz być trenerem Legii” – część druga, o upragnionym trenerze na lata

W pierwszej części skupiłem się na wizji klubu Legia lub, jak ja uważam, na braku tejże. W drugiej części postaram się pokazać, iż nawet gdyby ta wizja była, to przy prowadzonej polityce personalnej byłaby trudna lub wręcz niemożliwa do spełnienia.

Stawiam tezę, iż aby zrealizować, trzeba mieć odpowiednich wykonawców w osobach zarówno pracowników klubu, jak i trenerów czy zawodników. Nie przez przypadek uważa się, że ludzie w firmie należą do najważniejszych jej zasobów, to oni tworzą sukces, to oni budują pamięć instytucjonalną, to oni są w stanie wykreować nowe pomysły. Nie bez przyczyny wiele osób, które osiągnęły sukces w biznesie mawia, że udało im się, bo mądrzejsi od nich pracowali dla nich.

Jedną z najważniejszych kompetencji w zarządzaniu klubem, firmą, jest umiejętność doboru odpowiedniego personelu do wykonania pewnych zadań – właściciel ma wizję, którą odpowiedni pracownicy powinni przełożyć na konkrety. Tak jak pisałem wcześniej, ja tej wizji skonkretyzowanej nie dostrzegam, ale zakładam, że właściciele, mimo wszystko, chcieli aby ten klub się rozwijał, zarabiał na siebie i być może na nich, by byli w nim coraz lepsi zawodnicy, trenerzy itd.

W tym miejscu należy sobie zadać pytanie - czy gdyby taka wizja powstała to czy osoby zatrudniane w Legii podołałyby jej realizacji? Czy osoby zatrudniane w Legii mogły spowodować stopniowy, ale w miarę trwał rozwój klubu i spokojne gonienie średniaków europejskich? Czy obecność drużyny Legii Warszawa w pucharach na jesieni, a czasami na wiosnę ma być wyjątkiem potwierdzającym pewne reguły panujące w polskiej piłce, czy też ma być standardem, który od czasu do czasu nie ma miejsca z powodów losowych?

Oczywiście nie ma na to jednoznacznej odpowiedzi, ale przy tej okazji wspomnę moje dyskusje z kolegą Monrooe, który uważał, że Legia generalnie powinna stawiać na ludzi takich jak Żewlakow czy Ebebenge, którzy mają się uczyć i w przyszłości stać się doświadczonymi pracownikami. Ja uważałem, i uważam tak nadal, że Legii przydaliby się przez pewien czas ludzie z doświadczeniem, z którego wyżej wymienieni mogliby skorzystać, od kogo mogliby się nauczyć lub chociaż mieć czas na to by poznać środowisko, zrozumieć jak funkcjonuje, wiedzieć z kim warto robić biznes a z kim nie itd. W Legii postawiono na model uczenia się poprzez pracę i na własnych błędach, czyli robimy tak jak nam się wydaje, że będzie dobrze. Dodatkowo zarówno pan Leśnodorski jak również Mioduski doszli do wniosku, że to oni powinni podejmować kluczowe decyzje tj. zatrudniać i zwalniać trenerów, zatrudniać lub zwalniać zawodników (nie przedłużać kontraktów i je spłacać), chcieli być takimi ekstra dyrektorami sportowymi. Moim zdaniem dzieje się tak z dwóch przyczyn – pierwsza to problem z zaufaniem do własnych pracowników, z pełnym delegowaniem im odpowiedzialności za podjęte decyzje, a z drugiej strony takie trochę bycie master of puppets – czyli jak w Football Managerze, zatrudniam sobie zawodników i trenerów, umieszczam ich w mojej drużynie i bawię się. Pierwsza kwestia wynika moim zdaniem z tego, że obaj mieli potrzebę kontroli wydatków - choć właśnie dzięki takiej postawie zupełnie ich nie kontrolowali, zatrudniali różnych zawodników i tych, których sprowadzali niestety często z marnym skutkiem. Ostatnio coraz częściej pod wpływem trenera, który przez chwilę był „gwiazdą” i miał ogromne poparcie prezesa. Drugi aspekt zaś to wrażenie, że wybranie zawodnika albo trenera jest proste, że przecież obejrzałem pięć tysięcy meczów i ja się zwyczajnie na tym znam, bo jak tu się nie znać.

Jak to się przełożyło na rzeczywistość? Legia została przejęta w 2014 roku przez dwóch panów. W tym czasie trenerem Legii był Berg, który jako jedyny za ich kadencji pracował dłużej niż rok. Kryteria doboru Berga na funkcję trenera do dzisiaj nie są znane, bo on jako trener przed przyjściem do Legii niczym specjalnym się nie wykazał, no chyba tylko tym, iż jest w dziesiątce najszybciej zwolnionych managerów w historii lig angielskich. Specjalnie napisałem ‘na funkcję trenera’, bo moim zdaniem Legia na Bergu mocno skorzystała, tylko mniej na nim jako trenerze, a więcej jako „nosicielu” know-how, wiedzy jak klub wyglądać powinien i co trzeba w nim zmienić, aby ruszyć w kierunku Zachodu. Niemniej jednak Berg był trenerem, o którym można powiedzieć – zatrudniany standardowo. Trzeba też mu oddać, że faktycznie wprowadził klika ciekawych rozwiązań taktycznych, których Legia wcześniej nie znała/nie używała. To był ostatni trener, któremu pozwolono poprowadzić klub przez cały sezon, w którym nie zdobył MP i został na nowy sezon. Berg okazał się kolejnym trenerem, a może pierwszym z wielu który nie potrafił należycie przygotować zespołu pod względem fizycznym, ale też pod koniec swojej kadencji zamknął się na jakiekolwiek sugestie i uwagi, nawet te życzliwe i mądre.

Drugim trenerem zatrudnianym standardowo był Hasi, bo pozostali, łącznie z obecnym Vukoviciem, to trenerzy ratownicy – Czerczesow, Magiera, Jozak, Klafurić, Pinto – wszyscy oni przychodzili w trakcie sezonu i żaden z nich nie przetrwał roku, wybrany standardowo Hasi również. Dodatkowo konia z rzędem temu, kto potrafi powiedzieć dlaczego wybrano akurat tych ludzi? Czy tak by ich dobierano, gdyby była postawiona i realizowana wizja klubu? Każdy z tych trenerów preferował inne granie, każdy miał potrzebę, by pod konkretne granie ściągnąć zawodników, którzy kolejnym trenerom pasowali już mniej. Co najmniej dwa razy Legia przechodziła trzy okresy przygotowawcze w sezonie, bo i Czerczesow i Pinto robili obóz kondycyjny w przerwie na reprezentację. Można z czystym sumieniem powiedzieć jedno – dobierano przypadkowych ludzi, w oparciu o widzimisię tego, który miał decydujący głos i pewnie ze względu na jakieś podszepty doradców i pracowników oraz pod „opinię publiczną”, tradycyjnie żądającą głów.

Z każdym kolejnym wyborem było widać, że wybierający albo nie mają o wyborze pojęcia, albo nie odrobili pracy domowej, czyli kandydata sprawdzili powierzchownie lub wcale. Ciekawe jest też to, iż jedyny trener, który nie był sprowadzany bezpośrednio przez prezesów lub ich ludzi to Czerczesow, którego kandydaturę przyniósł Piekarski. I był to jedyny trener, który szczerze wypowiadał się i o akademii, i o przeprowadzanych transferach, i szczerze oceniał miejsce Legii na piłkarskiej mapie – niestety właścicielom się podobał mniej. A propos, to jedyny póki co trener, który po odejściu z Legii dostał lepszą posadę i osiągnął sukces (Hasi też dostał lepszą, ale go zaraz pogonili).

Jeszcze ciekawiej robi się wtedy, kiedy popatrzymy na erę prezesa Mioduskiego. Prezes Mioduski, przejmując stery, odziedziczył Żewłakowa jako dyr. sportowego oraz Magierę jako trenera. Moim zdaniem do obu Mioduski zaufania nie miał i de facto czekał na moment, kiedy obu będzie mógł wyrzucić. Takie kunktatorstwo w doborze personelu będzie szło za nim jeszcze nie jeden raz. Mioduski zostawił obu panów na stanowisku, bo po zdobyciu MP oraz grze w LM nie miał żadnych argumentów by ich wyrzucić, bał się te reakcji kibiców, bo szczególnie Magiera był traktowany jako „LEGIONISTA”. Prezes postanowił, że mimo braku zaufania będzie mówił o „trenerze na lata”, pozwolił im zbudować skład na sezon, odpaść z pucharów i ich wywalił. Chciałbym aby było jasne, że nie byłem fanem ani dyrektora Żewłakowa, ani trenera Magiery, przede wszystkim dlatego, że brakowało im doświadczenia i sukcesów na miarę klubu takiego jak Legia, ale byli to ludzie, którzy faktycznie w niedalekiej przyszłości mogli stanowić o sile działu sportowego, o ile sensownie zaprogramowano by ich rozwój i dano czas, niekoniecznie w Legii.

Wyrzucenie Magiery oraz Żewłakowa miało sens tylko wtedy, gdyby zastąpili ich ludzie zwyczajnie lepsi, bardziej doświadczeni, z sensowną historią i jakimś planem działania, a jednocześnie gdyby prezes tym ludziom pozwolił działać. Stało się tak, że prezes działać wprawdzie pozwolił, tylko że zatrudnił na stanowisko trenera osobę, która nigdy nim nie była, na stanowisko asystenta, trenera, który prowadził zespoły żeńskie, a dodatkowo dyrektorem technicznym został człowiek trenera, czyli de facto działem sportowym rządził trener bez doświadczenia. Szybko okazało się że trenerowi brakuje nie tylko warsztatu, ale również charakteru, co ewidentnie objawiło się na parkingu klubowym, a także w jego wypowiedziach. To był początek końca, choć eksperyment pt. Romeo Jozak trwał. W międzyczasie sprowadzono kolejnych zawodników, nie pod kątem potrzeb klubu, a pod kątem zachcianek „trenera”. Mioduski kolejny raz nie trafił z doborem na kluczowe stanowisko, a na dodatek wysłał zespół do USA, nikt do tej pory nie wie po co.

Przebieg przygody Jozaka był łatwa do przewidzenia, zwolnienie kiedy widmo braku tytułu stało się bardzo prawdopodobne tylko, potwierdziło, że facet na trenera się nie nadaje. Nastąpił czas Klafa, który asystował Jozakowi. i któremu udało się obronić tytuł. Tu oczywiście wielu powie, że Klaf tylko przestał przeszkadzać, ale też miał niebywałe szczęście, bo wszyscy konkurenci postanowili tytułu nie zdobywać. Prezes po sezonie podobno chciał zatrudniać Brzęczka i poszukiwał innych kandydatów, jednak niestety mu się nie udało i nastał Klaf. Nie dość że facetowi brakowało doświadczenia, to jeszcze próbował udowodnić że zmieni ustawienie i to się powiedzie. Niestety kolejny eksperyment Mioduskiego spowodował po pierwsze zwolnienie Kalfa, po drugie brak awansu do pucharów, po trzecie kolejną dziurę w budżecie i konieczność zatrudniania szkoleniowca, który to wszystko ogarnie,  de facto zaczynając od okresu przygotowawczego.

I znowu, kiedy kibice liczyli na kogoś takiego jak Czerczesow, dostali Sa Pinto – na pierwszy rzut oka faceta z doświadczeniem, dobrego piłkarza itd. no więc poczytali, sprawdzili i okazało się – pracował średnio 10 miesięcy, bił się  trenerami, prezes Liege wywalił go za zachowanie i postawę. Do tej pory nie rozumiem dlaczego go zatrudniono, a na dodatek pozwolono sprowadzić kolejnych zawodników, czyli prezes obdarzył go większym zaufaniem niż wybranego przez siebie dyrektora sportowego. Prawdopodobieństwo, iż Sa Pinto nie przepracuje więcej niż 10 miesięcy, czyli swoją średnią, było spore i oczywiście się wydarzyło. Prezes chyba już zmęczony kolejnymi poszukiwaniami zdecydował się na obecnego w klubie Vukovića, który właśnie skończył kurs, choć nigdy niczego nie prowadził. Większość kibiców rozumiała, że Vuko ma dograć sezon, zdobyć tytuł, a klub w tym czasie się pokusi się być może wreszcie o fachowca. Nic bardziej mylnego, bo prezes znowu wszystkich zaskoczył i podpisał z Vuko kontrakt, a w tym czasie Vuko z drużyną koncertowo przerżnęli tytuł. Chyba niewielu rozumiało kolejny ruch prezesa, jedni mówili o DNA, drudzy o oszczędnościach. Vuko generalnie przez całą końcówkę rundy walił w drużynę, mówiąc o „zapierdalaniu” i DNA Legii itd. i kto zasługuje aby w niej być.

Ci, którzy mówili o DNA dostali w przysłowiowego ryja jeszcze przed rozpoczęciem przygotowań, bo klub ogłosił że nie chce w niej Kucharczyka – podobno zwalniał trenerów i rozbijał szatnię? Nie bronię Kucharczyka, bo też miałem z nim problem. Gdyby ktoś powiedział tak – nie chcę go, bo jest za słaby technicznie, to bym rozumiał, gdyby jeszcze sprowadzono lepszego to bym klaskał, a tak nie rozumiem. No więc chyba model oszczędnościowy…

Chciałbym, aby każdy posłuchał co mówił Vuko po meczu w Giblartarze, jak zmienił zeznania, jak opowiadał że zawodnicy byli cacy, choć nikt nie widział „zapierdalania” a raczej chodzenie – co się stało?

Nie wiem czy model z Vuko się powiedzie, może wreszcie prezesowi się uda, czyli czwarty zatrudniony ‘odpali’, to tak mniej więcej 25% skuteczności. Dobrze? No nie wiem, ale może tak. Ja jednak sądzę, że Vuko do końca sezonu nie dotrwa. Pytanie tylko kto nastąpi po nim?

Nigdy nie rozumiałem kryteriów wyboru kolejnych trenerów dla Legii, nigdy nie zrozumiałem dlaczego człowiek, mimo tylu błędów, nie chce ich naprawiać, a tylko w nie brnie. Już samo tempo zwalniania kolejnych trenerów mówi jasno – zatrudniający nie mają i nie mieli na ten temat pojęcia, a całą tą niekompetencję tuszowano kolejnymi mistrzostwami Polski, które z roku na roku coraz trudniej przychodziły i które coraz więcej kosztowały. Jednocześnie drużyna prowadzona przez różnych trenerów z reguły nie była dobrze przygotowana do sezonu, co przy jednoczesnym złym prowadzeniu doprowadziło do nieobecności w pucharach przez dwa sezony oraz do utraty mistrzostwa, mimo że przeciwnik dysponował pięć razy mniejszym budżetem, a w jego składzie brylowali zawodnicy, których z Legii się pozbyto dopłacając im kasę – Jodłowiec wygrał mistrzostwo w Gliwicach a kasę brał w Warszawie – no zaiste sukces...

6 miesięcy – tyle średnio pracuje trener u Mioduskiego,
80 milionów – tyle ubyło Legii z budżetu w ciągu dwóch lat nieobecności w pucharach.
16 tyś – średnia frekwencja na meczu Legii w ostatnim sezonie, w aglomeracji liczącej ponad 2 miliony ludzi .
Spadek przychodów z każdej działalności klubów w stosunku do poprzednich lat.
To takie krótkie podsumowanie sukcesów prezesa Mioduskiego w ostatnich dwóch latach.